De bonte vogel zit gemoedelijk in het walletje van sneeuw op de rand van het hekwerk achter het huis. Met kleine zwarte kraaloogjes kijkt hij aandachtig naar de deur, hopend op wat lekkers. De winters zijn de laatste jaren niet meer zo bars als vroeger, en áls er al sneeuw valt blijft het zelden lang liggen. Het lijkt de vogel niet zoveel uit te maken wat voor weer het is: het is nooit ideaal. Soms is het te warm, en dan heeft hij behoefte aan een fris bad, of het regent aanhoudend, en dan zoekt hij ergens beschutting. Nu is het te koud om veel energie te verspillen, dus wacht hij op een snelle, vette hap.
John bedenkt dat het leven van die vogel best eenvoudig is, eigenlijk bij alle dieren wel. De dagelijkse bezigheden bestaan uit eten en drinken, slapen, zichzelf voortplanten en zorgen dat je gevaren uit de weg gaat. Dat is hard werken, maar ondertussen vinden ze tijd om nieuwsgierig te zijn, nieuwe mogelijkheden te ontdekken en te anticiperen op veranderingen in de omgeving. Natuurlijk zijn er ook gewelddadigheden en roofdieren waar je voor op moet passen. En er is niet altijd genoeg te eten voor iedereen. Maar het leven kent een natuurlijke cadans, zonder al te veel complexiteit. De meeste mensen willen dat eigenlijk ook, verlangend naar rust en een overzichtelijk bestaan. Alleen krijgen ze dat maar zelden. En dat doet de mens vooral zichzelf aan.
Dit is het jaargetijde van donkere dagen, de langste nacht, de zonnewende en de komst van nieuw licht. Mensen zijn vaker teneergeslagen, en proberen dat geforceerd te compenseren met feestjes, geschenken, lekker eten en uitbundige versieringen. Het hele jaar door concurreren ze met elkaar, vechten hun onnodige misverstanden uit, lachen en huilen al naar gelang het resultaat, en worden verliefd of verbreken relaties. En dan ineens, als ze geen energie meer over hebben, lijkt het alsof ze tot inkeer komen. Dan zijn ze bereid om compromissen te sluiten, zoeken elkaar op, en koesteren zich in elkanders warmte. Goede voornemens worden uitgesproken, hoewel iedereen weet dat men zich daar niet aan gaat houden. En bovenal wordt er heel veel geld uitgegeven. Het lijkt wel alsof daarmee een offer wordt gebracht aan de goden, opdat het nieuwe jaar gunstig uitpakt.
We worden commercieel uitgebuit. We zijn nog steeds gewoon kuddedieren, en de roofdieren onder ons hebben een handige manier gevonden om ons gedrag te manipuleren. Ons worden allerhande morele verplichtingen aangepraat, en we worden met slimme, maar oneerlijke teksten verleid om onze verdiensten weer uit te geven aan vergankelijke goederen. Geld waarvoor we zo hard hebben moeten werken. Alsof we aan het einde van een jaar productie worden “geoogst”.
Naief als we zijn, geloven we in systemen die we zelf geschapen hebben, of dat nu religieuze, economische of politieke verzinsels zijn, en we bedenken daar allerhande regels bij die onze vrijheid belemmeren om dingen anders te zien of te doen. Vervolgens gedragen we ons volkomen eenzijdig en onnatuurlijk om maar aan de verwachtingen van zo’n systeem te voldoen. Ook als we weten dat het een drogbeeld is waarvan we niet gelukkig worden. De grootste prestatie van de mens, het gebruik van taal om te kunnen communiceren, wordt misbruikt voor misleiding en onderdrukking. Voor belediging en polarisatie. Voor het uitoefenen van macht en het ongebreideld vergroten van persoonlijk gewin.
John kijkt naar de vogel, die nu langzaamaan wat ongeduldig wordt. Of is dat slechts zijn interpretatie, en heeft het beestje gewoon koude pootjes? Hij besluit om de vogel wat brood, gemengd met gekookt ei en vet, te geven. Want John is, net als de meeste mensen, van nature gewoon goed. We willen ons niet slecht gedragen, maar we weten vaak geen raad met de ogenschijnlijke complexiteit om ons heen. In de winter, als de tijd vertraagt en de zon ver van ons vandaan even tot stilstand komt, zie je dat veel beter dan gedurende de turbulentie van de overige jaargetijden. Dan kom je tot bezinning, krijg je meer inzicht in wat ons allemaal overkomt, en dan hoop je dat het nieuwe licht ook een nieuwe boodschap van verlossing brengt. Mensen doen dat al duizenden jaren zo… Maar vergeten daarbij dat je die hoop zelf gestalte moet geven. Door eerlijk te zijn, respect te tonen, open te communiceren en vooral om bereidwillig te delen met elkaar.